11 คำศัพท์น่ารู้เกี่ยวกับโคมไฟไฮเบย์ LED และแสงสว่าง

1. กำลังวัตต์ (Watt ตัวย่อ W) คือ หน่วยวัดกำลังไฟฟ้าที่ระบุอยู่บนสเปคสินค้าของโคมไฟไฮเบย์ LED รุ่นต่างๆ ตามท้องตลาด ค่าวัตต์ของโคมไฟไฮเบย์ LED สามารถหาได้จากการนำเอาค่าโวลต์ (Volt) คูณกับค่าแอมป์ (Amps) จะเท่ากับกำลังวัตต์(Watt) ที่ได้จากโคมไฟไฮเบย์ LED แต่ละชนิด

          ผู้ใช้งานทั่วไปมักจะคิดว่า การที่โคมไฟไฮเบย์ LED มีกำลังวัตต์ที่ยิ่งสูง จะยิ่งทำให้มีความสว่างสูงมากขึ้นตาม แต่ในปัจจุบันโคมไฟไฮเบย์ LED รุ่นที่มีกำลังวัตต์น้อยแต่ให้ค่าความสว่าง หรือ ค่าลูเมน (Lumen) ที่มากกว่า มีมากมายหลายรุ่น ในอดีตโคมไฟไฮเบย์ LED รุ่น 100W มักจะมีค่าความสว่างอยู่ที่ 130lm/W แต่โคมไฟไฮเบย์ LED ที่ถูกพัฒนามาจนถึงปัจจุบันสามารถทำให้มีปริมาณค่าความสว่างได้ถึง 210lm/W ที่ใช้กำลังวัตต์ที่เท่ากันเพียงแค่ 100W

          ดังนั้นการเลือกใช้โคมไฟไฮเบย์ LED ผู้ใช้งานควรดูที่ค่าความสว่างด้วย ไม่ควรดูแค่กำลังวัตต์เพียงอย่างเดียว เพราะโคมไฟไฮเบย์ LED ที่มีกำลังวัตต์น้อยอาจจะให้ความสว่างที่มากกว่าโคมไฟไฮเบย์ LED ที่มีกำลังวัตต์เยอะ

2. ลูเมน (Lumen ตัวย่อ LM) คือ หน่วยวัดค่าฟลักซ์การส่องสว่าง (Luminous flux) ของโคมไฟไฮเบย์ LED โดยการเอาแหล่งกำเนิดแสงไว้ที่ศูนย์กลางของทรงกลมที่มีรัศมีเท่ากับ 1 ฟุต หรือ 1 ลูเมนต่อตารางฟุต และใน 1 ตารางฟุต จะมีเส้นแสงมาตก 1 เส้น หรือ 1 ลูเมน

         หากผู้ใช้งานตัดสินใจเลือกใช้โคมไฟไฮเบย์ LED จะต้องดูที่ค่าลูเมนร่วมด้วย เพื่อให้ได้แสงสว่างที่เหมาะสมกับการใช้งาน การที่จะดูว่าโคมไฟไฮเบย์ LED มีความสว่างมากน้อยแค่ไหน จะต้องนํากำลังวัตต์มาคูณกับค่าลูเมน เมื่อคํานวณแล้วจึงจะได้ค่าความสว่างของโคมไฟไฮเบย์นั้นๆ

          ตัวอย่างเช่น :

โคมไฟไฮเบย์ LED รุ่น E7 ยี่ห้อ SL LED มีกำลังวัตต์ 100 วัตต์ มีค่าลูเมน 210 ลูเมน/วัตต์ เมื่อนำกำลังวัตต์มาคูณกับค่าลูเมนจะได้ 100*210 = 21000 ลูเมน ดังนั้นค่าความสว่างของโคมไฟไฮเบย์ LED รุ่น E7 จะอยู่ที่ 21000 ลูเมน

3. ลักซ์ (Lux ตัวย่อ LX) คือ หน่วยวัดค่าความเข้มของแสงไฟ หรือ หน่วยที่ใช้วัดค่าความส่องสว่างของแสงจากโคมไฟไฮเบย์ LED ที่ตกกระทบบนวัตถุ มักจะถูกใช้สำหรับการวัดระดับแสงสว่างในพื้นที่ใช้งาน จะเป็นการวัดความสว่างของโคมไฟไฮเบย์เมื่อแสงตกกระทบกับตัวพื้นผิวหรือวัตถุ โดย 1 ลักซ์ มีค่าเท่ากับ 1 ลูเมน คำนวณจาก Lx = lm/m²

Lx = Lux หรือ ค่าความสว่าง

lm = Lumen หรือ ปริมาณแสง

m² = พื้นที่ตารางเมตร

โคมไฟไฮเบย์ LED ที่มีความสว่าง 21000lm  ในรัศมี 10 ตารางเมตร จะสามารถให้ค่าลักซ์ได้ 2100 Lux

สูตร

4. ค่าความถูกต้องของสี (Color Rendering Index ตัวย่อ CRI) ค่าความถูกต้องของสีที่ได้จากแสงของโคมไฟไฮเบย์ LED จะแตกต่างกันออกไป โดยค่า CRI จะมีค่าตั้งแต่ 0-100 ซึ่งค่า CRI = 100 นั้นหมายถึงโคมไฟไฮเบย์ LED โคมนั้นสามารถให้แสงที่ทำให้ตาเรามองเห็นสีวัตถุที่ส่องได้ “สมจริง” หรือ “ธรรมชาติ” มากที่สุด ซึ่งอ้างอิงมาจากแสงของดวงอาทิตย์ เนื่องจากดวงอาทิตย์มีองค์ประกอบของสีครบทั้ง 7 เฉดสี การที่เราเห็นแสงจากดวงอาทิตย์เป็นสีขาวนั้น เกิดจากการผสมแสงแบบเชิงบวก(Additive) ของเหล่าสีต่างๆ ที่เป็นต้นกำเนิดอยู่ภายใน เมื่อแสงสีต่างๆ มีการรวมตัว และผสมกันแล้ว เราก็จะเห็นแสงออกมาเป็นสีขาว บางครั้งเวลาเราเอาวัตถุไปส่องกับแสงแดด แล้วกลับพบว่าสีของวัตถุนั้นแตกต่างกับตอนที่เราส่องด้วยโคมไฟไฮเบย์ LED นี่เป็นเพราะว่าค่า CRI ที่ไม่เท่ากันส่งผลให้สีสันของวัตถุนั้นผิดเพี้ยนจากที่ควรเป็น ค่า CRI นั้นมีหน่วยวัดเป็น (Ra) โดยจะเริ่มตั้งแต่ Ra 0-100 ซึ่งโดยมาตรฐานแล้วแสงสว่างจากโคมไฟไฮเบย์ LED ควรมีค่า CRI มากกว่า 70 ขึ้นไป

5. อุณหภูมิสีของแสง (Correlated Color Temperature ตัวย่อ CCT) คือ ค่าที่แสดงโทนสีของแสงที่ได้จากโคมไฟไฮเบย์ LED โดยค่า CCT จะมีหน่วยเป็น เคลวิน (K) โดยแสงที่มีค่าเคลวินต่ำจะให้แสงโทนอุ่น สีเหลือง แต่ถ้าโคมไฟไฮเบย์ LED ที่มีค่าเคลวินสูง จะมีโทนแสงขาว โทนเย็น สีขาว หรือ สีขาวอมฟ้า โดยทั่วไปแสงสีขาวจะแบ่งเป็น 3 เฉด หลักๆ คือ

1. เฉดสีขาวอมเหลือง หรือ วอร์มไวท์ (Warm White) ค่าองศาเคลวินจะอยู่ประมาณ 2700K – 3200K

จะถูกใช้บ่อยที่สุดในการจัดแสดงสินค้า ทำให้เกิดความรู้สึกผ่อนคลาย

2. เฉดสีขาวเย็นตา หรือ คลูไวท์ (Cool White) ค่าองศาเคลวินจะอยู่ประมาณ 5000K – 6500K

ซึ่งจะได้แสงที่ขาวกว่า และเป็นที่นิยมในการนำไปใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมทั่วไปทุกพื้นที่ เช่น ไลน์ผลิต หรือ โกดังเก็บสินค้า

3. เฉดสีขาวอมฟ้า หรือ เดย์ไลท์ (Daylight) ค่าองศาเคลวินจะอยู่ที่ประมาณ 7000K – 7500K

เหมาะสำหรับพื้นที่ที่ต้องใช้ความละเอียด เช่น งานฝีมือ เนื่องจากจะเป็นแสงที่สบายตาที่สุด

6. แสงสว่างโดยตรง (Direct lighting) คือ แสงที่เดินทางตรงจากโคมไฟไฮเบย์ LED ไปยังจุดที่ต้องการ โดยไม่กระทบกับวัตถุหรือพื้นผิวใดๆ โดยลักษณะแสงทางตรงจะเห็นจากโคมไฟไฮเบย์ LED ซึ่งจะมีลักษณะการกระจายแสงลงไปที่พื้นโดยตรง จะมีประสิทธิภาพในการส่องสว่างที่สูง เหมาะสำหรับการใช้ส่องสว่างในพื้นที่กว้าง โกดังสินค้า หรือ ไลน์ผลิตสินค้า เพื่อสร้างบรรยากาศให้สภาพแวดล้อมบริเวณดังกล่าวสดใสมากขึ้น แต่หากตำแหน่งการติดตั้งผิดพลาด จะทำให้สภาพแวดล้อมโดยรอบมืดลง

7. แสงสะท้อน (Indirect Lights) คือ แสงที่เดินทางจากแหล่งกำเนิดแสง โดยสะท้อนจากวัตถุหรือพื้นผิวก่อนจะส่องสว่างไปยังพื้นที่ที่ต้องการ โดยลักษณะแสงสะท้อนจะเห็นได้จากโคมไฟไฮเบย์ LED ประเภทฝังฝ้า ที่มักจะติดตั้งกับฝ้าเพดาน การกระจายของแสงสะท้อนจะขึ้นอยู่กับวัตถุ หรือ พื้นผิวในการสะท้อนแสง โดยแสงสะท้อนจะให้ความรู้สึกอ่อนนุ่ม และช่วยลดแสงจ้าที่แสงสะท้อน ทำให้แสงไม่แข็งกระด้าง แต่จะทำให้โคมไฟไฮเบย์ LED ฝังฝ้ารุ่นนั้นมีประสิทธิภาพในการส่องสว่างต่ำ ความคมชัดของแสงน้อย และหากออกแบบแสงสว่างไม่ดี อาจทำให้แสงสะท้อนรบกวนบรรยากาศของแสงโดยรวมได้ เช่น แสงสะท้อนที่สว่างมากเกินไป

8. ความเสื่อมของหลอด (Lamp Lumen Depreciation ตัวย่อ LLD) คือ อัตราส่วนปริมาณแสงที่เหลืออยู่เมื่อโคมไฟไฮเบย์ LED นั้นใช้งานไปจนครบอายุการใช้งาน เมื่อเทียบกับปริมาณความสว่าง ตอนเริ่มต้นใช้งานระยะแรก เมื่อมีการใช้งานโคมไฟไฮเบย์ LED เป็นระยะเวลานานๆ ประสิทธิภาพความส่องสว่างที่ออกมาจากโคมไฟไฮเบย์ LED นั้นจะค่อยๆ ลดลงไปเรื่อยๆ ขึ้นอยู่กับการเสื่อมสภาพเม็ดชิปของโคมไฟไฮเบย์ LED แต่ละรุ่น เรียกว่าค่าความเสื่อมของโคมไฟไฮเบย์ LED ซึ่งจะต้องคํานึงถึงการออกแบบระบบแสงสว่าง ค่าความเสื่อมของโคมไฟไฮเบย์ LED สามารถตรวจสอบได้จากสเปคของโคมไฟไฮเบย์ LED ที่โรงงานผู้ผลิตกําหนดไว้ คำนวณจากค่าปริมาณแสงเฉลี่ย หารด้วยค่าปริมาณแสงเริ่มแรก

สูตร

9. Unified Glare Rating System ตัวย่อ UGR คือ เกณฑ์การประเมินความรู้สึกไม่สบายตาที่เกิดจากแสงที่ปล่อยออกมาจากโคมไฟไฮเบย์ LED เป็นดัชนีวัดตามแต่ละบุคคลจากความรู้สึกไม่สบายตาจากการใช้งาน การคำนวณค่าความรู้สึกไม่สบายตาจะต้องทดสอบโดยห้องแลป (Photometric Report) หรือ สามารถตรวจสอบได้จากสเปคของโคมไฟไฮเบย์ LED ที่โรงงานผู้ผลิตกําหนดไว้

          โดยปกติค่า UGR จะมีค่าตั้งแต่ 10 – 30 แต่หาก UGR มีค่ามาก จะส่งผลต่อแสงสว่างในพื้นที่นั้นๆ ทำให้ผู้ใช้งานรู้สึกไม่สบายตาจากแสงสะท้อนโดยตรง เช่น UGR 19 หมายความว่าผู้ใช้งาน 65% จะไม่รู้สึกถึงแสงรบกวน หรือ แยงตาของแสงสะท้อน แต่อีก 35% ที่เหลือจะรู้สึกไม่สบายตาจากแสงรบกวน

10. ความส่องสว่าง (Luminance ตัวย่อ L) คือ ปริมาณแสงของโคมไฟไฮเบย์ LED ที่สะท้อนออกมาจากวัตถุต่อพื้นที่ มีหน่วยเป็นแคนเดลาต่อตารางเมตร ปริมาณแสงจากโคมไฟไฮเบย์ LED ที่เท่ากัน เมื่อตกกระทบลงบนวัตถุที่มีสีต่างกัน จะมีปริมาณแสงสะท้อนกลับต่างกัน (ลูมิแนนซ์ต่างกัน) สาเหตุที่ต่างกันเกิดจากการสะท้อนแสงของวัสดุที่ต่างกัน ปริมาณแสงของโคมไฟไฮเบย์ LED ที่สะท้อนออกมาจากพื้นผิวในทิศทางใดทิศทางหนึ่ง สามารถเรียกค่าปริมาณแสงที่สะท้อนนี้ได้ว่า ค่าความจ้า (Brightness) มักจะนำไปกำหนดความสว่างของโคมไฟถนน หรือ โคมไฟไฮเบย์ LED ที่นำไปใช้ในบางอุตสาหกรรมที่ต้องการความปลอดภัยในการใช้งานสูง หากกำหนดแต่ความสว่าง แสงสว่างที่ได้จะไม่เพียงพอ เพราะความสว่างจะวัดเพียงปริมาณแสงที่ตกลงบนพื้นถนน ในขณะที่ความส่องสว่าง (Luminance) จะวัดปริมาณแสงที่สะท้อนจากพื้นถนน มาสะท้อนเข้าตาผู้ขับขี่ ความส่องสว่างมีหน่วยเป็น cd/m2

11. ไดโอดเปล่งแสง (Light-emitting diode ตัวย่อ LED) คือ ไดโอดที่สามารถเปล่งแสงออกมาได้ โดยแสงที่เปล่งออกมาประกอบด้วยคลื่นความถี่เดียวกัน และเฟสต่อเนื่องกัน ซึ่งจะแตกต่างกับแสงสว่างโดยธรรมชาติที่ตามนุษย์สามารถมองเห็น เพราะฉะนั้นโคมไฟไฮเบย์ LED จึงสามารถส่องสว่างออกมาได้เมื่อมีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านเพียงเล็กน้อย แต่ประสิทธิภาพความสว่างที่ได้จะได้มากกว่าโคมไฟไฮเบย์แบบเมทัลฮาไลน์เดิม

          LED โดยทั่วไปมี 2 ชนิดใหญ่ๆ คือ LED (Light-Emitting Diode) ชนิดที่ตามนุษย์สามารถมองเห็นได้ กับชนิดที่มนุษย์มองไม่เห็น ต้องใช้ทรานซิสเตอร์มาเป็นตัวรับแสงแทนตา

          ในปัจจุบันเทคโนโลยีการผลิตโคมไฟไฮเบย์ LED มีความก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว โคมไฟไฮเบย์ LED ได้ถูกพัฒนาขึ้นเป็นอย่างมาก ทั้งในด้านสีของแสงที่ส่องสว่างออกมา และวัสดุที่ใช้ในการขึ้นรูปตัวโคม

          คุณสมบัติเด่นของโคมไฟไฮเบย์ LED คือ มีน้ำหนักเบา แข็งแรงทนทาน รูปทรงสวยงามทันสมัย ประสิทธิภาพในการส่องสว่างสูงสุดถึง 200lm/W ทำให้การเลือกใช้งานโคมไฟไฮเบย์ LED มีตัวเลือกที่มากขึ้น และยังเป็นการประหยัดไฟให้กับผู้ใช้งานอีกด้วย